Tâm thần được coi là 1 trong những trường hợp của đối tượng mất năng lực hành vi dân sự. Và khi người ấy vi phạm luật hình sự thì xử phạt như thế nào?
Luật sư Bắc Giang xin được gửi tới quý vị và các bạn tư vấn từ Văn phòng luật sư Bắc Giang về trách nhiệm hình sự của người bị tâm thần trong bài viết dưới đây:
I. Căn cứ pháp lý của việc trách nhiệm hình sự của người bị tâm thần
Bộ luật hình sự 1999
Trách nhiệm hình sự của người bị tâm thần
II.Luật sư tư vấn trường hợp người bị tâm thần vi phạm luật hình sự và cách xử lý
Điều 13 của Bộ luật Hình sự quy định về tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự như sau:
“1. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.
2. Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự”.
* Người bị tâm thần vi phạm luật hình sự thì có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không?
Luật sư Bắc Giang tư vấn tùy từng trường hợp mà cần phân biệt rõ:
- Khi thực hiện hành vi phạm tội, người đó mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.
- Khi thực hiện hành vi phạm tội, người đó vẫn có khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều 13 của Bộ luật Hình sự trước khi bị kết án thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.
Hiện, pháp luật hiện hành không có quy định “bắt buộc” về việc cách ly người bị bệnh tâm thần với cộng đồng khi người đó không thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
* Quy định trong luật dân sự về xử lý vi phạm hình sự của người bị tâm thần
Theo quy định tại khoản 3 Điều 606 Bộ luật Dân sự 2005 thì: “Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường”.
Như vậy, theo các quy định trên, Văn phòng luật sư Bắc Giang tư vấn khi người tâm thần, là người bị mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại thì người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có trách nhiệm khắc phục, bồi thường thiệt hại.
Trân trọng!
